การรับรองแปลงแม่พันธุ์มะพร้าวน้ำหอม
รายการและข้อกำหนดหลักเกณฑ์มาตรฐานการตรวจสอบต้นแม่พันธุ์มะพร้าวน้ำหอม กรมวิชาการเกษตร
- ตรวจยีนความหอม
- เจ้าหน้าที่ของหน่วยงานตรวจสอบสามารถเก็บตัวอย่างชิ้นส่วนพืช ได้แก่ ใบย่อย น้ำ และ/หรือเนื้อมะพร้าวน้ำหอม ทุกต้นภายในแปลงแม่พันธุ์น้ำหอมที่ขอรับรอง
- ผู้ผลิตสามารถส่งตรวจวิเคราะห์ยืนความหอมแก่หน่วยงานภาครัฐ และ/หรือเอกชน ซึ่งต้องเป็นหน่วยงานที่ได้รับการยอมรับและเชื่อถือได้ และชำระค่าตรวจวิเคราะห์ตามอัตราค่าบริการในแต่ละหน่วยงานที่ผู้ผลิตมีความประสงค์เลือก
- ผลการตรวจสอบทุกต้นต้องมียีนความหอม ปรากฏในรูปของ “มะพร้าวน้ำหอมแท้ หรือมีลักษณะหรือแบบของยีนที่ควบคุมลักษณะที่เป็น homozygous genotype เท่านั้น ทุกต้น” ภายในแปลงแม่พันธุ์ที่ต้องการรับรอง
- อายุต้นแม่พันธุ์
- มะพร้าวน้ำหอม เป็นมะพร้าวในกลุ่มต้นเตี้ย อายุของแม่พันธุ์ที่ใช้ในการคัดเลือกเพื่อผลิตพันธุ์เป็นต้นกล้าจะคัดเลือกต้นแม่พันธุ์ที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 12 ปี เนื่องจากต้นมะพร้าวให้ผลผลิตที่เต็มศักยภาพ และมีความสม่ำเสมอ เหมาะสำหรับคัดเป็นต้นแม่พันธุ์ จนกระทั่งมะพร้าวอายุ 40 ปี ผลผลิตมะพร้าวเริ่มลดลง และต้นสูง เก็บเกี่ยวยาก แนะนำให้มีการปลูกทดแทนโดยการแซมมะพร้าวเดิม เมื่อมะพร้าวมีอายุประมาณ 35 ปี
- ทดสอบความหอมด้วยการดมกลิ่น
- ทดสอบด้วยการดม น้ำ เนื้อ และ/หรือปลายรากมะพร้าว ในการทดสอบต้องใช้ผู้ที่มีทักษะความชำนาญในการทดสอบ เพื่อยืนยันข้อมูลเทียบเคียงกับการตรวจสอบยีนความหอม (ภาพที่ 1)
ภาพที่ 1 การทดสอบความหอมด้วยการดมน้ำ (A) และเนื้อ (B) และปลายรากอ่อนมาขยี้แล้วดม (C)
- ความหวาน
- วัดปริมาณของแข็งที่ละลายได้ทั้งหมด (TSS) ที่มีอยู่ในผลมะพร้าว TSS ประกอบด้วยน้ำตาลเป็นหลัก แต่ยังรวมถึงสารประกอบอื่นๆ ด้วยเครื่องวัดความหวาน Digital Refractometer (ภาพที่ 2)
ภาพที่ 2 เครื่องวัดความหวาน Digital Refractometer
- ผลผลิต
- ผลที่ติดกับทลายที่จะเก็บเกี่ยวบริโภค หรือผลที่ติดกับทลายถัดไป ผลผลิตไม่ต่ำกว่า 10 ผล/ทลาย (ภาพที่ 3)
ภาพที่ 3 ผลผลิตมะพร้าวน้ำหอม
- น้ำหนักผลทั้งเปลือก
- ผลเก็บเกี่ยวสำหรับบริโภคต้องมีน้าหนักไม่ต่ำกว่า 1,000 กรัม/ผล
- ทรงผลทั้งเปลือก
- ทรงผลกลมรี ป่องกลางผล (ภาพที่ 4)
ภาพที่ 4 ลักษณะทรงผลทั้งเปลือก : รูปทรงผลทางด้านบนขั้วผล (A) , รูปทรงผลแนวระนาบ ด้านข้างผล ลักษณะป่องกลางผล (B) , ด้านขั้วผล ทรงกลม (C) , ด้านก้นผล ก้นผลจีบ (D) , ช่องว่างของเมล็ด เกือบกลม (E)
- สีของเปลือกผล
- สีของเปลือกสีเขียว โดยการใช้แผ่นเทียบสี Yellow-Green 145 A / Yellow-Green 146 D (ภาพที่ 5)
ภาพที่ 5 สีผิวของเปลือกผลมะพร้าวน้ำหอม
- ความยาวของก้านทางใบแห้งที่ไม่รองรับทะลาย
- วัดจากโคนก้านทางใบที่ติดลำต้นจนถึงจุดที่เกิดใบย่อยใบแรก (จากการสุ่มวัดจำนวน 60 ต้น) (ภาพที่ 6)
ภาพที่ 6 ลักษณะทางใบ และก้านทางใบมะพร้าว
- ความกว้างของก้านทางใบแห้งที่ไม่รองรับทะลาย
- วัดตรงจุดที่เกิดใบย่อยใบแรก (จากการสุ่ม วัดจำนวน 60 ต้น) (ภาพที่ 6)
- เส้นรอบวงรอบโคนต้น วัดเหนือระดับพื้นดิน 20 เซนติเมตร (สะโพก)
- วัดจากระดับพื้นดินขึ้นมา 20 เซนติเมตร วัดรอบลำต้นมะพร้าว (ภาพที่ 7)
- ไม่มีสะโพก ยกเว้นในกรณีที่ต้นมะพร้าว ได้รับการปฏิบัติดูแลเป็นอย่างดีด้วยปัจจัยการผลิตทางการเกษตรทำให้ต้นมะพร้าวมีความสมบูรณ์ จึงมีสะโพกเกิดขึ้นได้เล็กน้อย (ภาพที่ 7)
ภาพที่ 7 ลักษณะสะโพก และลำต้นมะพร้าวน้ำหอม
- เส้นรอบวงรอบลำต้น วัดเหนือระดับพื้นดิน 150 เซนติเมตร
- วัดจากระดับพื้นดินขึ้นมา 150 เซนติเมตร หลังจากนั้นวัดรอบลำต้นมะพร้าว (ภาพที่ 7)
- รอยแผลเป็นของใบที่หลุดร่วงจากลำต้น 1-16 รอยแผล วัดเหนือระดับพื้นดิน 150 เซนติเมตร
- วัดจากระดับพื้นดินขึ้นมา 150 เซนติเมตร นับจำนวนรอยทางใบที่หลุดร่วง 1-16 รอยทางใบที่หลุดร่วง หลังจากนั้นวัดความยาวของรอยทางใบฯดังกล่าว บ่งบอกการเจริญเติบโตทางด้านความสูงต้น (ภาพที่ 8)
ภาพที่ 8 นับจำนวนรอยแผลที่หลุดร่วง 1-16 รอยแผลฯ
- ทรงพุ่ม
- ทรงพุ่มมีลักษณะทรงกลม และครึ่งวงกลม เมื่อมองในแนวระนาบ (ภาพที่ 9)
ภาพที่ 9 ลักษณะทรงพุ่มมะพร้าว แบ่งเป็น ทรงกลม Spherical (A) , ครึ่งทรงกลม Semi-Spherical (B) , ทรงรูปตัวเอ็กซ์ X-Shaped “Silhoutte” (C) , ทรงรูปตัววี V-Shaped (D)
- ความยาวแกนกลาง จั่นที่มีระแง้ (เซนติเมตร)
- วัดจากแกนกลางจั่นที่มีระแง้แรกด้านล่างของจั่นจนถึงระแง้สุดท้ายของจั่น (ภาพที่ 10)